Raporlar ve Düzenlemeler

Yayın Tarihi: 9 Ekim 2016
Yayınlayan: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) Yönetmeliği, kamu, hazine ya da özel mülkiyetteki taşınmazlarda, yenilenebilir enerji kaynaklarının yüksek yoğunlukta bulunduğu alanların “YEKA” olarak belirlenmesini ve buralarda yatırım yapılmasını düzenler. Yönetmelik, bu alanların yatırımcılara bağlantı kapasitesi ile tahsisini, kapasite tahsisinin yerli üretim veya yerli malı kullanım şartıyla yapılmasını, yarışmalar (“YEKA Kullanım Hakkı Yarışmaları”) düzenlenmesini, teminat mekanizmalarını, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde yaptırımları ve lisans süreçlerini (önlisans/lisans) belirler. Ayrıca yönetmelik, YEKA kapsamında kurulacak üretim tesislerinde ileri teknoloji içeren aksamın yurt içinde üretilmesi veya temin edilmesini, böylece teknoloji transferi ve yerli sanayinin geliştirilmesini hedefler.

Yayın Tarihi: 9 Mayıs 2021
Yayınlayan: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 

Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği, elektrik enerjisinin depolanmasını sağlayan tesis ve birimlerin kurulması, iletim veya dağıtım sistemine bağlanması ve piyasa faaliyetlerinde kullanılmasına ilişkin kuralları düzenler. Yönetmelik, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na dayanır. Bazı tesisler (örneğin pompajlı hidroelektrik santraller veya kesintisiz güç kaynakları) kapsam dışında bırakılmıştır. Yönetmelik, hem üretim tesisine entegre depolama üniteleri hem de müstakil depolama tesisleri için lisans, başvuru, işletme ve piyasa katılım esaslarını belirler; ayrıca depolama ünitelerinin dengeleme gücü piyasası veya yan hizmet piyasasına katılımı gibi konulara da yol gösterir.

Yayın Tarihi: Kasım 2016
Yayınlayan: United Nations

Paris Anlaşması, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelerin 2 °C’nin altında, mümkünse 1,5 °C ile sınırlamayı hedefleyen uluslararası bir iklim anlaşmasıdır. Anlaşma, taraf ülkelerin sera gazı emisyonlarını azaltmasını, iklim değişikliğine uyum sağlamasını ve iklim finansmanı aracılığıyla gelişmekte olan ülkeleri desteklemesini öngörür. Taraflar, her 5 yılda bir ulusal katkı beyanlarını (NDC – Nationally Determined Contributions) güncelleyerek emisyon azaltım hedeflerini artırmayı taahhüt eder. Ayrıca şeffaflık ve hesap verebilirlik mekanizmaları ile uygulamaların izlenmesini sağlar. Anlaşma, hem ulusal hem de küresel düzeyde politika ve stratejilerin iklim hedefleriyle uyumlu olmasını teşvik eder ve sürdürülebilir kalkınma ile enerji geçişini destekler.

Yayın Tarihi: Aralık 2019
Yayınlayan: European Commission

European Green Deal Delivering on Our Targets, Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) kapsamında AB’nin 2030 ve 2050 için iklim hedeflerine nasıl ulaşacağını stratejik olarak ortaya koyar. AB, sera gazı salımlarını 2030’a kadar en az %55 oranında azaltmayı ve 2050’de iklim nötrlüğünü sağlamayı taahhüt eder. “Fit for 55” adlı mevzuat paketi ile enerji, ulaşım, binalar ve sanayi gibi tüm ekonomik sektörler bu hedeflere uygun şekilde yeniden yapılandırılacaktır. Yenilenebilir enerji payı artırılırken enerji verimliliği de bağlayıcı hedeflerle yükseltilir. Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması (Carbon Border Adjustment) ile ithal ürünler de karbon maliyetiyle yükümlü hale gelecektir. Sosyal boyutta ise, “Sosyal İklim Fonu” aracılığıyla ekonomik dönüşümden en çok etkilenen bireylere ve KOBİ’lere destek sağlanacaktır. Binaların yenilenmesi, elektrikli ve hidrojenli ulaşım altyapılarının yaygınlaşması gibi alanlara odaklanılarak hem çevresel hem toplumsal sürdürülebilirlik hedeflenmektedir.

Yayın Tarihi: 14 Ekim 2008
Yayınlayan: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 

Elektrik Enerjisi Üretimine Yönelik Jeotermal Kaynak Alanlarının Kullanımına Dair Yönetmelik, Türkiye’de jeotermal kaynakların elektrik üretiminde etkin ve sürdürülebilir şekilde kullanılmasını düzenleyen temel mevzuattır. Yönetmelik, jeotermal enerji sahalarının tespiti, tahsisi, kullanımı ve denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları belirler; üretim tesislerinin izin, lisans ve çevresel uyum süreçlerini kapsar. Amaç, enerji üretiminde kaynakların verimli ve çevreye duyarlı şekilde kullanılmasını sağlarken, ekonomik faydayı ve enerji arz güvenliğini desteklemektir. Ayrıca saha planlaması, izin süreçleri, üretim raporlaması ve denetim mekanizmaları gibi kritik düzenlemeleri içerir. Bu kapsamıyla yönetmelik, hem kamu kurumlarının hem özel sektörün jeotermal enerji projelerini mevzuata uygun şekilde yürütmesini sağlayarak, Türkiye’nin yenilenebilir enerji hedeflerine katkıda bulunur.

Yayın Tarihi: 6 Temmuz 2018
Yayınlayan: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 

Enerji Verimliliği Denetim Yönetmeliği, Türkiye’de enerji kullanımında verimliliğin artırılmasını sağlamak ve mevzuata uygunluğun denetlenmesini düzenleyen temel yönetmeliktir. Yönetmelik, enerji verimliliği yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu gerçek ve tüzel kişilerin denetim süreçlerini, yetkili denetim personelinin görev ve sorumluluklarını belirler. Amaç, enerji verimliliği faaliyetlerinin etkin ve şeffaf şekilde uygulanmasını sağlarken, enerji israfının önlenmesi ve kaynakların etkin kullanımını desteklemektir. Ayrıca denetim usulleri, raporlama yükümlülükleri, uyumsuzluk durumunda uygulanacak yaptırımlar ve idari süreçler gibi kritik düzenlemeleri içerir. Bu kapsamıyla yönetmelik, hem kamu kurumlarının hem de özel sektörün enerji verimliliği politikalarını etkin biçimde uygulamasını temin ederek, ülke genelinde sürdürülebilir enerji kullanımına katkıda bulunur.

Yayın Tarihi: 27 Ekim 2011
Yayınlayan: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 

Bu yönetmelik, enerjinin etkin kullanılmasını, israfın önlenmesini, maliyet yükünün hafifletilmesini ve çevrenin korunmasını amaçlar. Yönetmelik; enerji verimliliği hizmetlerini, enerji yöneticisi atamasını, enerji yönetim birimlerinin görev tanımlarını, etüt‑proje çalışmalarını ve enerji tasarrufu eğitimlerini kapsar. Ayrıca yönetmelik, enerjinin üretimi, iletimi, dağıtımı, depolanması ve tüketimindeki verimliliği artırmaya yönelik kuralları belirler; atık ısı geri kazanımı, açık alan aydınlatması, alternatif yakıtların (biyoyakıt, hidrojen) kullanım teşvik edilmesi gibi konuları da içerir. Yönetmelik aynı zamanda idari yaptırımlar ve destek mekanizmaları çerçevesinde enerji verimliliği projelerinin teşvik edilmesini de düzenler.

Yayın Tarihi: 09 Temmuz 2025
Yayınlayan: T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı

İklim Kanunu, Türkiye’de sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliği ile mücadele ve düşük karbonlu kalkınma hedeflerinin yasal çerçevesini belirleyen temel mevzuattır. Kanun, karbon salımlarının izlenmesi, raporlanması ve denetlenmesini zorunlu kılar; devlet politikalarını, sektör stratejilerini ve yerel yönetim uygulamalarını bu hedeflerle uyumlu hale getirir. Amaç, ekonomik ve sosyal kalkınmayı sürdürürken iklim değişikliğine karşı dirençli ve sürdürülebilir bir yapı oluşturulmasını sağlamaktır. Ayrıca, iklim eylem planları, hedefler, sorumluluk dağılımı ve yaptırımlar gibi kritik düzenlemeleri içerir. Bu kapsamıyla kanun, hem kamu kurumlarının hem özel sektörün iklim politikalarını etkin bir şekilde uygulamasını desteklerken, toplumsal ve çevresel faydanın artırılmasına katkıda bulunur.

Yayın Tarihi: Mart 2021
Yayınlayan: International Energy Agency

REN21’nin Renewables in Cities 2021 Global Status Report, şehirlerde yenilenebilir enerjinin durumunu, gelişimini ve potansiyelini kapsamlı bir şekilde ele alan analitik bir çalışmadır. Rapor; kentsel politika ortamını, piyasaları, altyapı yatırımlarını ve vatandaş katılımını inceleyerek, binalarda (kamusal, konut ve ticari) ve ulaşımda (hem kamu hem özel) yenilenebilir enerjinin yayılımına odaklanır. 2020 yılına kadar dünya genelinde 1.300’den fazla şehir, yenilenebilir enerji hedefi ve/veya politikası benimsemiş durumda; yaklaşık 25 %’lik bir kentsel nüfus, bu tür bir hedefe sahip bir şehirde yaşıyor. Kent düzeyinde regülasyon, finansal teşvikler ve planlama araçları gibi mekanizmalarla yenilenebilir enerjinin benimsenmesi giderek daha çeşitli bir hale gelirken, şehirlerin enerji geçişinde stratejik aktörler olarak kritik bir rol oynadığı vurgulanıyor. Raporda, şehirlerin iklim ve enerji hedeflerini gerçekleştirme potansiyeli olduğu kadar verilerin takibi ve uygulanabilir hedeflerin belirlenmesinde hâlâ önemli zorluklarla karşılaştığı da belirtiliyor.